Polish Cinema Clasics Vol. III

Kategorie Czytam Słucham Oglądam

Po raz trzeci Second Run DVD raczy nas podrasowaną wersją klasyki filmu światowego, czyli Polskiej Szkoły Filmowej. Często niedoceniana – jest wyznacznikiem w największych szkołach filmowych na świecie.

Polish Cinema Classics - Cooltura nr 583
Polish Cinema Classics – Cooltura nr 583

Jak bardzo pogardzana jest polska tradycja filmowa, teatralna czy plastyczna, widać w mediach głównego nurtu i pracy ich dziennikarzy. Trudno nie wspomnieć o wpadce Anny Wendzikowskiej, która nie wiedziała nic o Jerzym Grotowskim – reżyserze i reformatorze teatru wieku ubiegłego.

Oczywiście można wytłumaczyć Wendzikowską i w sumie chyba należy, bo skąd mogła wiedzieć o Grotowskim, skoro w Polsce praktycznie się o nim nie mówi. Tak samo jak nie mówi się szerzej o Polskiej Szkole Filmowej, Polskiej Szkole Plakatu itd.

Niestety w głowach ignorantów wszystkie „szkoły” z początków polskiej państwowości ludowej po drugiej wojnie światowej kojarzą się jedynie z komunizmem. Niesłusznie, „zgniły Zachód” bowiem czerpie z polskiej twórczości tamtych czasów do tej pory.

Dość powiedzieć, że takie klasyki jak „Pamiętnik znaleziony w Saragossie” czy „Sanatorium pod klepsydrą” doczekały się rekonstrukcji cyfrowej nie w rodzimej Polsce, ale poza jej granicami. Tym samym okazuje się, że większymi mecenasami polskiej kultury są Francuzi czy reżyserzy pokroju Martina Scorsese, który na polskie kino XX wieku pieniędzy nie szczędzi. Nie dziwi zatem, że wyboru filmów w tegorocznej edycji Kinoteki w Wielkiej Brytanii dokonał właśnie on.

Jakby potwierdzeniem słów o traktowaniu po macoszemu własnej historii jest kolejna część filmów z Polskiej Szkoły Filmowej wydana przez brytyjską firmę Second Run DVD. Trudno szukać takich wydawnictw w Polsce, a jeżeli już, to są to pojedyncze nakłady bez podkreślenia ich znaczenia w kinematografii światowej.

 

W trzecim woluminie polskich filmow dostajemy trzy perełki: „Rejs” Marka Piwowskiego, „Barwy ochronne” Krzysztofa Zanussiego i „Dreszcze” Wojciecha Marczewskiego.

„Rejs” jest filmem z „kościołem wyznawców” – ma fanów, którzy potrafią recytować cały scenariusz z pamięci. Dla wielu pozostaje zagadką, dlaczego tak abstrakcyjny film trafił do kanonu polskiej klasyki filmowej. Być może odpowiedź na to pytanie jest prosta. Niemało jest absurdów w zachowaniu polskiego społeczeństwa początku lat 70., jednak w fabule pojawiają się także zupełnie poważne i nieabsurdalne spostrzeżenia, jak np. scena o polskim kinie w wykonaniu Maklakiewicza i Himilsbacha.

„Barwy ochronne” to również „kino moralnego niepokoju”, z rewelacyjną grą Zbigniewa Zapasiewicza. Majstersztyk aktorski potwierdzony przepięknym stylem gry w filmie z 2005 r. pt. „Persona non grata”. Oba filmy wyreżyserował Krzysztof Zanussi. W „Barwach ochronnych” podejmuje on temat oportunizmu „klasy inteligenckiej”, której przedstawicielem jest grany przez Zapasiewicza docent Jakub Szelestowski, a przeciwnikiem z kolei Jarosław Kruszyński, w którego postać wcielił się Piotr Garlicki.

„Dreszcze” to już praktycznie okres zapowiadający w Polsce stan wojenny i schyłek festiwalu Solidarności. Jednak sam film opowiada o czasach sprzed trzech dekad. Marczewski pokazuje, jak w głowie młodego chłopca rodzi się nowy ustrój – i w przenośni, i dosłownie. Znak czasów, które powoli odchodzą w zapomnienie, a o których coraz więcej młodych nie ma zielonego pojęcia.

 

Trzecia część boxu DVD od Second Run jest dopełnieniem historii powojennej Polski – jej przemian, ideologii, porażek i sukcesów społeczeństwa. To pokazanie rozwoju polskiego społeczeństwa, które miało wpływ na obecne dzieje naszego kraju. Uważny widz dostrzeże to bez problemu.

 

 

Więcej na: SecondRunDVD.com